Λεύκωμα φωτογραφιών για την Θεσπρωτία
Στις 5-4-2004 στην "Στοά Βιβλίου" στην Αθήνα έγινε η παρουσίαση του λευκώματος φωτογραφιών από τη Θεσπρωτία του Fred Boissonnas. Ηταν μια ευχάριστη έκπληξη της Τ.Ε.Δ.Κ του Νομού μας. Γέμισε ο χώρος Θεσπρωτούς, ..."ανέπνεες Θεσπρωτία". Ο πατριώτης μας ποιητής κ. Μιχάλης Γκανάς κατάφερε με τα λόγια του, με το χρώμα και τον τόνο της φωνής του να μας συγκινήσει μέχρι το μεδούλι. Και άντε μετά να κρατήσεις τα δάκρυα σου...
Ευχαριστούμε όλους συντελεστές της προσπάθειας αυτής. Από τον "ποιο μικρό μέχρι τον ποιο μεγάλο". Οφείλω όμως να επισημάνω πως η ψυχή, η καρδιά αυτού του αγώνα ήταν ο κ. Μιχάλης Πασιάκος. Χρειάζεται να έχεις μεγάλη αγάπη, μεράκι, τρέλα για να ασχοληθείς αποκλειστικά με τέτοιες εργασίες. Και ο Μιχάλης φαίνεται ότι τα διαθέτει όλα...ευτυχώς.
Την παρουσίαση, στην κατάμεστη αίθουσα, έκανε η κ. Ιωάννου. Μίλησαν για την αξία και την σπουδαιότητα και τους συντελεστές του λευκώματος ο πρόεδρος της Τ.ΕΔ.Κ του Ν. Θεσπρωτίας κ. Τζάνης, ο νομάρχης μας κ. Λιάκος, οι βουλευτές μας κκ. Α. Παπαδόπουλος και Α. Μπέζας, ο σκηνοθέτης κ. Στασινός, ο ποιητής κ. Μ. Γκανάς και διάβασε σελίδες από το ημερολόγιο ο παραμυθιώτης ηθοποιός κ. Αρβανίτης.
Ο κ. Πασιάκος έκλεισε την παρουσίαση με slides και γραφήματα του οδοιπορικού του Fred Boissonnas στην Θεσπρωτία. Είχε επισημάνει..."ο αθεόφοβος" τα σημεία όπου είχε τραβήξει τις φωτογραφίες ο Fred Boissonnas και έβγαλε δικές του φωτογραφίες στους ίδιους τόπους επιβεβαιώνοντας ότι αυτά υπάρχουν ακόμη και άντεξαν στη φθορά του χρόνου.
Στο πληροφοριακό δελτίο διαβάσαμε τα εξής σχετικά με τον Fred Boissonnas:
"Ο Ελβετός φωτογράφος Fred Boissonnas [1858-1946] ύστερα από μια λαμπρή καριέρα στην ευρώπη, ήλθε να φωτογραφήσει τον παρνασσό το 1903. Από τότε μαγεμένος από την περιοχή, συνέδεσε τις καλλιτεχνικές του αναζητήσεις και την επαγγελματική του σταδιοδρομία στην Ελλάδα. Ακολούθησε μία σειρά εξαιρετικών λευκωμάτων, τα οποία υμνούν τον ελλαδικό χώρο. Τη Θεσπρωτία επισκέφθηκε τον Μάη του 1913, αμέσως μετά την απελευθέρωση. Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που μας άφησε, αλλά και οι σημειώσεις του, από την πορεία του στο θεσπρωτικό χώρο είναι ανεκτίμητη κληρονομιά. Μπροστά στα μάτια μας, ξεδιπλώνεται μια μακρινή εποχή, χαμένη πια μέσα στα παραμύθια. Κανείς δεν θα ξαναδεί το Βουθρωτό, τη Σαγιάδα, τους Φιλιάτες, τη Γκούμανη, τον Καλαμά, την Παραμυθιά, την Πάργα και την περιοχή του Αχέροντα,
σε εξαιρετική εκτύπωση από το αρχείο του Fred Boissonnas στη Γενεύη, μαζί με το αρχειακό υλικό που το συνοδεύει και επεξηγεί το κάθε βήμα του μεγάλου φωτογράφου στην περιοχή, περιέχεται σε αυτό το λεύκωμα της Τοπικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων του Ν. Θεσπρωτίας".
Ο κ. Αρβανίτης διάβασε αυτά που γράφει τη Δευτέρα 26 Μάη 1913 ο Fred Boissonnas στο ημερολόγιο του:
"Ξυπνάμε στις 4 η ώρα το πρωί από μία ποικιλία ήχων από πουλιά, σκυλιά και κοπάδια αλλά και από τη μουσική ενός γάμου που κράτησε όλη τη νύχτα. Να η συνοδεία με το βιολιστή, το κλαρίνο, το ντέφι και επικεφαλής, τον Σελινό, με την φουστανέλα, που πηδάει, στρίβει, τραγουδάει, πίνει κρασί και από δύο μεγάλες μπουκάλες και παίζει τύμπανο. Η συνοδεία σταματάει κάτω από τα παράθυρα μας. Η μάνα αγκαλιάζει την κόρη της, ενώ ο Σελινός τρικλίζει και πωματίζει τις δύο μπούκλες του...".
Με ικανοποίηση ακούσαμε, ακόμη, ότι η ίδια εργασία θα γίνει και για τις φωτογραφίες της Θεσπρωτίας του Σπύρου Μελετζή. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος γιατί επιτέλους "κάτι κινείται, κάτι γίνεται και στα πολιτιστικά της Θεσπρωτίας". Να βοηθήσουν όλοι. ΟΛΟΙ. Ο καθένας με το δικό του τρόπο και από το δικό του πόστο. ΜΠΟΡΟΥΜΕ."Έχει λαμπρά ιστορία ο τόπος μας"...
Έγραψα τις ομιλίες στο μαγνητόφωνο, τράβηξα φωτογραφίες για να θυμάμαι, για να υπάρχουν, για να θυμίζουν πως την 5-4-2004 έγινε ένα σημαντικό γεγονός για τη Θεσπρωτία, πως έγινε η αρχή...
Συγχαρητήρια σε όλους. Το λεύκωμα πρέπει να υπάρχει σε κάθε θεσπρωτικό σπίτι, αλλά και να χαρίσουμε στους φίλους της Θεσπρωτίας. Καλή αντάμωση στο λεύκωμα του Σπύρου Μελετζή κ. Μιχάλη Πασιάκο. Περιμένουμε με ανυπομονησία.
Χρήστος Στεφ. Ευαγγέλου
Απρίλιος 2004