Ιδού ο Μεσσίας έρχεται...

Γράφει ο Σαράντος Καργάκος (Ιστορικός - Συγγραφέας)

Κάθε φορά που αρχίζει μια νέα χρονιά, δεν παραλεί­πουμε, μαζί με το πλήθος άλλων ευχών, να ζητάμε τη στερέωση της δημοκρατίας στη χώρα μας. Δυστυχώς όμως το 1989 έδειξε από τον πρώτο κιόλας μήνα τις άγριες διαθέσεις του. Κάποια μικροβιακά στοιχεία, κάποιοι βάκιλοι της πολιτικής και κοινωνικής μας ζωής θέλουν να σταματήσουν το ρολόι του χρόνου και να γυ­ρίσουν τους δείκτες στο «1984» του Όργουελ. Γιατί πίσω από κάθε επίδοξο Ρομπέν των Δασών κρύβεται ένας Με­γάλος Αδελφός. Οι τρομοκρατικές πράξεις μάς έκαναν να θυμηθούμε το «κάθε πέρσι και καλύτερα».

Η ήδη αυξημένη σε επικίνδυνο βαθμό εγκληματικό­τητα άρχισε να παίρνει μια νέα μορφή, ν' αποκτά ένα αμερικανικό ή νοτιοϊταλικό προφίλ, που θυμίζει κάτι από Σικάγο, Τέξας, Νεάπολη ή Σικελία. Οι τρομοκρατι­κές ενέργειες τους τελευταίους μήνες βρίσκονται σε έξαρ­ση. Στόχοι δεν είναι μόνο «διεφθαρμένα» πρόσωπα αλλά και «διεφθαρμένα» οικήματα ή οχήματα, κάθε τύ­που. Οι εκρήξεις βομβών σε αυτοκίνητα ή κτήρια, οι επι­θέσεις εναντίον πλοίων, αστυνομικών τμημάτων κ.α. με­ταφέρουν και στην Ελλάδα ζωντανά πλάνα από το Λί-βανο και τη Γάζα. Τρέμει κανείς να ταξιδέψει με τρένο ή αεροπλάνο. Φοβάται και μια μικρή κρουαζιέρα στο Σαρωνικό,  όταν  θυμάται την  τραγωδία του  «CityofPoros».

Τις τελευταίες μάλιστα ημέρες η κατάσταση έγινε ιδιαίτερα ανησυχητική με αλλεπάλληλες δολοφονίες επι­θέσεις κατά συγκεκριμένων προσώπων. Μια τέτοια κα­τάσταση, όπου η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι, δεν εί­ναι δυνατό να μην ευαισθητοποιήσει τον σκεπτόμενο πο­λίτη και να μην τον βάλει σε ανησυχίες για τα κίνητρα και τους στόχους των τρομοκρατών. Έτσι, λοιπόν, εκ­φράζεται η άποψη ότι άμεσος στόχος δεν είναι τα συγκε­κριμένα άτομα που πλήττονται, αλλ' η δημοκρατία. Γιατί τη δημοκρατία θωρακίζει ο δήμος και όχι ο ανώ­νυμος δήμιος. «Οι λαοί δε θέλουν θεολόγους της βίας και δασκάλους του τρόμου», γράφει ο RaymonAron.

Αυτό όμως που είναι ανησυχητικό στη δική μας περί­πτωση είναι πως σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις πρώτες σε δημοτικότητα μεταξύ των νεαρών ήταν οι τρομοκρατικές οργανώσεις. Ο τρομοκράτης είναι το νέο ιδανικό (τον περασμένο Ιούλιο ήταν ο αρχιαπατεών κ. Κοσκωτάς). Η υγροποίηση των εννοιών, η ρευστοποίηση των αξιών και η εκποίηση των ιδανικών προσφέρουν το κατάλληλο λί­πασμα αλλά και το κατάλληλο έδαφος για την ανάπτυξη της τρομοκρατίας. Ο Ιγνάτιος Σιλόνε που γνώρισε πολύ καλά τα συστήματα και τους μηχανισμούς του μουσολινικού φασισμού έχει γράψει: Η αταξία και ο τρόμος εί­ναι για το φασισμό ό,τι το νερό για το φυτό. Κοινός πα­ρονομαστής δικτατορίας και τρομοκρατίας είναι ο φό­βος. Ίσως μια νέα «πορεία προς τη Ρώμη» μας περιμένει. Τα παραπάνω ίσως να ελεγχθούν ως απόλυτα, εφόσον τίποτα δεν έχει αναφερθεί στις προκηρύξεις που με φειδώ αφήνουν οι ποικιλώνυμες τρομοκρατικές οργανώ­σεις, ύστερ' από κάθε ενέργειά τους. Θα ήταν αφέλεια, βέβαια, αν περιμέναμε να διαβάσουμε γι' ανατροπή της δημοκρατίας σε μια τέτοια προκήρυξη. Όλες μιλούν για επανάσταση. Όμως για επανάσταση μιλούν και οι ακρο­δεξιοί κομμάντος της Αργεντινής. Είναι αδιανόητο να υποστηρίζεις πως θέλεις να στηρίξεις την επανάσταση με φασιστικές μεθόδους. Μπορεί, όμως, η τρομοκρατία να είναι μια μειοψηφική κοινωνική αντίδραση διαμαρτυ­ρίας. Υπάρχει άλλωστε ιστορικό προηγούμενο. Αλλά, όταν η επαναστατική πράξη στεγνώνει από ηθικούς εν­δοιασμούς και ξεπέφτει σε ωμή, ανενδοίαστη πράξη βίας, παύει να είναι επαναστατική πράξη. Είναι καθαρά ποινικό αδίκημα.

Η λογική των ανώνυμων και αόρατων επαναστατών είναι θανάσιμα απλουστευτική: η επανάσταση είναι το όπλο του λαού. Το περίστροφο είναι επανάσταση. Αλλά τότε, σε τι διαφέρει ο επαναστάτης από τον γκάγκστερ;

Η καταφυγή στο έγκλημα οδηγεί τους επαναστάτες σε ανήθικες «επαναστάσεις». Βέβαια πάντα διακηρύσσεται ότι στόχος είναι το περίφημο κατεστημένο. Τα εγκλήματα όμως δίνουν την ευκαιρία και το πρόσχημα στο κα­τεστημένο να εξοπλίζεται και να εκσυγχρονίζεται με αστυνομικά οχήματα, μοτοσυκλέτες, ελικόπτερα, πληρο­φοριοδότες, με αόρατους μηχανισμούς παρακολούθησης και της πιο απόκρυφης ιδιωτικής μας πτυχής.

Το σοβαρότερο όμως είναι ότι το κατεστημένο βρίσκει την ευκαιρία να κτυπήσει και να διασύρει τις επαναστα­τικές ιδέες των προκηρύξεων. Σήμερα ο λαός είναι ευμε­νής έναντι των τρομοκρατών. Αύριο, όταν οι πράξεις βίας θα ενταθούν, θα γίνει απηνής κατά των επαναστα­τικών ιδεών και φυσικά κατά των φανερών επαναστα­τών. Δεν είναι τυχαίο πως η εμφάνιση της τρομοκρατίας στη χώρα μας συμπίπτει με την εξαφάνιση της αναρχίας. Όμως, εξαφάνιση της αναρχίας δε σημαίνει περισσό­τερη δημοκρατία αλλ' αίτημα για περισσότερη «αρχή».

Έπειτα, αν σκεφθούμε λογικότερα, θα διαπιστώσουμε ότι μια τρομοκρατική οργάνωση, όπως η «17 Νοέμβρη», με μακρά διάρκεια ζωής, περίπου 15 χρόνια, χωρίς ποτέ να υποπέσει σε κάποιο σφάλμα ή ν' αφήσει το παραμι­κρό ενοχοποιητικό ίχνος, αποτελεί σίγουρα έναν καλο­στημένο μηχανισμό, ο οποίος κατευθύνεται από ώριμους κι έμπειρους ανθρώπους, που πιθανόν η ιδεολογία τους να είναι αποταμιευμένη σε κάποιο ξένο θησαυροφυλά­κιο. Όσο για τους εκτελεστές, αυτοί περισσότερο μοιά­ζουν με ξένους μισθοφόρους παρά με αμφισβητητές του παρόντος. Ποιος, μετά από τόσες τρομοκρατικές ενέρ­γειες, άκουσε τη φωνή τους; Μήπως όταν εκπληρώσουν το «συμβόλαιό» τους, αναχωρούν για το εξωτερικό; Μή­πως γι' αυτό εμφανίζονται πάντοτε νέοι;

* * *

Αν αυτές οι υποψίες έχουν μια δόση αλήθειας, τότε ασφαλώς η «17 Νοέμβρη» εργάζεται εναντίον της 17ης Νοεμβρίου. Προσβάλλει τη μνήμη του Πολυτεχνείου. Οι ενέργειες αυτών των πογκρομιστών δίνουν το έναυσμα στο κράτος να γίνεται περισσότερο κράτος, δηλαδή δύναμη και βία. Ήδη υπάρχουν προτάσεις για το κλείσιμο κάποιων εντύπων, για το σφράγισμα κάποιων γραφείων, την κατάργηση του απορρήτου των επικοινωνιών (αυτό ήδη έχει γίνει, έστω κι αν μας λείπει η τομπροσύνη να το ομολογήσουμε) ή τη χρησιμοποίηση του στρατού. Και ενώ συλλαμβάνονται τέτοιες ιδέες, μόνο οι τρομοκράτες δε συλλαμβάνονται. Δρουν ασύλληπτοι, ανενόχλητοι, άφαντοι. Λίγο ακόμη και ο λαός θα πεισθεί πως είναι αόρατοι ή πως πετάνε. Ίσως γι' αυτό στα τελευταία «α­ντιτρομοκρατικά» μέτρα και μέσα συμπεριλήφθηκαν και τα ελικόπτερα.

Η πολιτεία αδυνατεί να τους αντιμετωπίσει. Η «τε­χνολογία» του εγκλήματος είναι πιο προωθημένη από την τεχνολογία της δίωξης. Ειδικά στην Ελλάδα οι αστυνο­μικές αρχές έχουν μεταβληθεί σε γραφειοκρατικές μηχα­νές. Η αστυνομική παιδεία (που είναι κυρίως θεωρία) είναι απελπιστικά χαμηλή, και η απροθυμία για δίωξη αρκετά εμφανής. Κυρίως όμως δεν υπάρχει πολιτική βούληση. Η πολιτεία εφαρμόζει την ερμαφρόδιτη τα­κτική του «κυνηγάμε, δεν τους κυνηγάμε». Κι ενώ ακούμε πως τους «ακουμπάμε» ή πως υπάρχει κάποιο «πράσινο φως», το μόνο πράσινο που υπάρχει είναι τα πράσινα άλογα».[1]

Και οι προκηρύξεις των τρομοκρατών γνωρίζουν μια πρωτοφανή δημοσιότητα. Ειδικά αυτές της «17 Νοέμ­βρη» έχουν διαβαστεί από τους Έλληνες περισσότερο απ' ό,τι η ελληνική ιστορία. Σ' όλες αυτές τις προκηρύ­ξεις το συνηθισμένο μοτίβο είναι